“Nasandina navdewletî ji Kurdistanê re li ber destan e”

Parlemana Katalunya
Parlemana Katalunya

Rûdaw / Z.A – Roja pênşema borî (10ê Tîrmehê) parlamana katalan di rûniştineke xwe de pêşniyarekê derbarê nasîna mafê çarnenûsiyê ji gelê felestînî û kurd û mafê lidarxistina referendûmê ji bo gelê sahrawî  re red kiribû. Dijberiya parlamanê ji pêşniyarê re bi saya dengên koalisyona CIU (Partiyên Jihevnêzîkbûn û Yekîêtî) û partiya Gel (PP) bû.

Partiyê Sosiyalîst û yê Hemwelatiyan derbarê vê pêşniyarê bi awakî cuda li gorî her gelekî deng dan, lê herdû jî piştgiriya mafê çarenûsiyê ji Kurdan re  nekirin. Sosyalîs ji aliyekê piştgiriya mafê çarenûsiyê ji Felestîniyan dike û her wisa piştgiriya lidarxistina referendûmê li Sahraya rojavayî jî dike lê ji aliyekê din ve  ji bo mafê çarenûsiyê ji Kurdan re bêdeng mabû.  Ji aliyê xwe ve Partiya Hemwelatiyan ji mafê çarenûsiyê ya Kurd û Felestîniyan re got na lê ji bo referndûma li Sahrayê got erê.

Partiyên ku piştgiriya her sê gelan kirin partiya Çepa Komarî, ku bi xwe hêza duyemîn e di parlamanê de piştî CIU, her wisa  partiya çepgir CUP  û kolaîsyona çep û keskan ICV-EUiA.

Sebaret vê dengdanê Desteya Katalan ji bo Piştgiriya Kurdistanê (Kurdiscat) nerazîbûan xwe nîşan da,  endamê vê desteyê Jordi Llopis  ji Rûdawê re wiha axivî: “Em bi çaveke neyênî li biryara parlamanê dinihêrin. Di nêrîna me de kolaîsyona çep û keskan dixwest sûd ji piştgiriya naskirî ya parlamanê ji çarenûsa kurdî re ji bo heman piştgirî ji Felstînê re jî bidest bixe, digel ku ew dizanîbû ku di hindirê CiU de nêrînên cuda derbarê çarenûsa felestînî hene. Di baweriya me de eger ev pêşniyar tenê derbarê netewa kurd ba wê biser keta”.

Nerazîbûna Kurdên Katalnuyayê jî dereng nema, hunermend Ganî Mîrzo di rêya Facebookê de yekser aciziya xwe ji parlamana katalan wiha nîşan da “Gelê kurd wê li benda parlamenterên Katalan nemînie ta ku derbarê  pêşeroja wan biryarê bidin…, çawa hûn dikarin bi vê mêjiyê demagojîk  biramin, hûn ji xwe re referandûmê dixwazin û hûn li yên din jî qedexe dikin”.

Xwedekara rojnamevaniyê li zanîngeha Pompeu Fabra ya Barcelonayê Emîne Hisên jî ji Rûdawê re nerazîbûna xwe wisa anî zimên: “Ev biryar pirr xemgîn e û nayê şîrove kirin. Min tştek ji PP û partiya Hemwelatiyan hêvî nedikir, lê CIU ez sorprez kirim. Ku ji xwe re mafê çarnenûsiyê bixwazin û ji bo me jî red bikin, ev di nirîna min de pirr tiştekî xerab e”.

Ji aliyê xwe ve derhênerê ciwan Azad Kanjo jî ji Rûdawê got ku ew ji dengdana neyênî ya CIU mat mabû nemaze ku Convergencia (Jihevnêzîkbûn) partiya wî ya favorît bû “Hewlwesta Convergencia ez şok û xemgîm kirim, nemaze ku min herdem dengê dida vê partiyê, ev biryara wan gellek xerab dibînim û êdî nema dengê xwe didim wan”.

“Kurdên Îraqê zîrek û bi sebr in”

Egera perçebûna Îraqê û serxwebûna Kurdistanê di van rojan de di medya spanîaxêv de gellek tê genşeşekirin. Di vê bareyê de Nivîskar û analîzvanê rojnameya El Paísê Lluís Bassets gotareke xwe bi navê “Ber bi serxwebûnê ve” wiha despê dike: “Netewek nû ber bi ragihandina serxwebûna xwe ve diçe. Ne ya katalan e. Qet nebe jî, ev e tiştê ku li ber çavan xuya dibe…, Kurdistan wê dest bi hebûna xwe wek welatekî serbixwe bike dema ku Malikî êdî nikaribe  Îraqê kontrol bike û yekîtiya wê biparêze.”

Bassets di nivîsa xwe de kurdên Îraqê weke  kesên “zîrek û bi sebr” wesif dike: “Serokê wan Mesûd Barzanî, ji parlementoyê xwest ku bang li referdûmê bike, lê di heman demê de ew ne li dijî peymanekê ye ku kurdan di hundirê Îraqeke tendurist de bihêle”.

Bassets dirame ku ti hêzeke herêmî ne jî navnetewî, dê dijberiya wê yekê nekin ku kurdan rê nedin xilafeta cîhadî ta ku dest deyne ser bîrên petrolê yên watedar û dinivisîne ku: “Nasandina wê [Kurdistan] ya navdewletî li ber destan e”.

Nivîskarê spanî dibîne ku gellek sedem hene ji bo avakirina dewleteke kurdî, wek dinivisîne Kurdistan xwedî ezmûneke siyasî ya demdirêj wek herêmeke xweser di hundirê Îraqê de. Kurd rastî jenosaydê hatine û ew xwedî kenzeke enerjiyê ne, Îraq jî êdî bûye dewletek têkçûyî.

Şîrove û nêrînên we